پيل شيرينه تا باريزي هديه دوم

چيز برون- در مناسبت هاي مختلف از جمله اعياد و شب چله در طول دوران عقد داماد و خانواده اش هديه اي از قبيل پوشاک يا طلا يا چيز ديگر براي عروس مي برند.
پيل شيرينه- نزديک ايام عروسي که مي شود جلسه اي برگزار و با حضور بزرگترهاي دو خانواده مبلغي از طرف خانواده داماد به عروس تقديم مي شود که بيشتر صرف تهيه بقيه جهيزيه مورد نياز مي شود.
ساعت خوش کردن- براي تعيين زمان عروسي طرفين تبادل نظر نموده و زمان مناسبي از جمله اعياد و ميلاد حضرات معصومين عليهم السلام را براي برگزاري جشن عروسي تعيين مي کنند.
جازي برون با شتر- يک روز يا دو روز قبل از عروسي طي مراسمي با حضور بزرگترها و جوان هاي فاميل دو طرف جهيزيه بار گيري و با چند خودرو همراه با ساز و دهل به منزل داماد برده مي شود. اين کار در گذشته نه چندان دور با شتر انجام مي شد.
باريزي- جهيزيه که به مقصد رسيد نوبت باريزي مي شود که خانواده داماد مقاديري خوراکي شامل برنج، روغن، حبوبات، گوشت و..... براي مخارج جاري خانواده عروس به آنها تحويل مي دهد که به آن باريزي مي گويند.

بله بران يا بله برون

يکي از مراسم سنتي ازدواج در ايران است.هنگامي که دو طرف تقريبا مطمئن شدند که ازدواج انجام مي شود ، خانواده داماد از خانواده عروس مي خواهند که مجلس بله بران را ترتيب دهند.در اين مراسم معمولاً بزرگان فاميل دور هم جمع مي شوند و در مورد مهريه و شيربها صحبت مي کنند. معمولا مهريه و ساير شرايط توافق شده را در برگه اي مي نويسند و داماد و ساير حاضرين در مجلس به عنوان شاهد آن را امضا مي کنند. تاريخ جشن عقد و عروسي در اين مراسم تعيين مي گردد. در گذشته مردان تنها در اين مراسم شرکت مي کردند اما در حال حاضر زنان نيز در اين مراسم حاضر مي شوند.
 

مراسم خواستگاري

از آداب و رسوم ازدواج در بروجرد رسم است که پسر به همراه مادر، خواهران و يا خاله و عمه در يک بعد از ظهر به طور غير رسمي به ديدار خانواده دختر مي روند و بعد از سلام و احوالپرسي و آشنايي اوليه، به پسر و دختر اجازه داده مي شود که به اتاق خلوتي رفته و مستقيما با هم صحبت کنند. اين ديدار خيلي مهم است و معمولا تا چند روز بعد از آن به طرفين فرصت داده مي شود که فکر کنند. اگر هر دو طرف به اين ازدواج علاقه نشان دهند آنگاه خواستگاري رسمي با حضور همه اعضاي خانواده و حتي افراد فاميل دو طرف انجام مي گيرد.

گردو شکستن

يکي از رسم هايي که در گذشته در يزد مرسوم بوده و امروزه هم تا حدودي مرسوم است رسم گردو شکستن است که در ظهر جمعه هر هفته انجام مي شود به اين شکل که دختران دم بخت يک کيسه گردو يا بادام و يک عدد قفل را که بسته اند همراه پيرزن يا زني که نزدش قرآن مي خواندند برمي داشتند و به طرف مسجد جامع راه مي افتادند. وقتي به نزديکي مسجد مي رسيدند، مقداري قند، نبات يا شيريني را به عنوان هديه و کام شيريني به خادم مسجد مي دادند و خادم در ورودي مسجد را براي آنها باز مي کرد تا بتوانند مراسم گردو شکستن را انجام دهند.

مراسم عقد

عقدکنان به دو صورت برگزار مي‌شود. در برخي شهرها بعد از اينکه دختر خانم جواب بله را به آقا پسر مي‌دهد، خطبه‌ي عقد بين‌شان خوانده مي‌شود و تا زماني که به خانه‌ي خودشان بروند، نامزد مي‌شوند. در برخي شهر ها نيز خطبه‌ي عقد بعد از دوران نامزدي و زمان برگزاري مراسم عروسي خوانده مي‌شود. در مراسم عقد خانم ها و آقايان، هر کدام در اتاق‌هاي جداگانه‌اي، جمع مي‌شوند تا خطبه‌ي عقد خوانده شود. شرايط عقد و مهريه عروس خانم از قبل و در مراسم بله برون معين مي‌شود تا عقد بدون هيچ مشکلي جاري شود. در طول فاصله عقد تا مراسم عروسي، دختر و پسر با هم ملاقات مي‌کنند. معمولا در فاصله عقد تا مراسم عروسي، اعياد و يا مناسبت هاي ويژه‌اي وجود دارد که در اين مناسبت ها، براي عروس خانم هدايايي خريده مي‌شود. در مقابل خانواده‌ي عروس خانم نيز هدايايي را به آقاي داماد تقديم مي‌کند.

کردستان
در گويش شيرين کردي مهريه‌اي که از طرف خانواده داماد به خانواده عروس داده مي‌شود «نخت» (به‌فتح نون) و شيربها «نزت» نام دارد و همچنين فرد همراه داماد که همان ساقدوش است را کردها «برازاوا» (برادر داماد) مي‌نامند. معمولا مراسم عروسي در کردستان سه تا هفت روز در منزل داماد طول مي‌کشد. در شب عروسي يک بانوي مسن به همراه عروس فرستاده مي‌شود تا همدم وي باشد که به آن «سرسپي» مي‌گويند. در اين مراسم رقص‌هاي بومي اجرا مي‌شود و عروس و داماد هرکدام وارد حلقه رقص و «سرچوپي» که همان سردسته گروه رقص است، مي‌شوند.

لرستان
در ميان اقوام لر، معمولا رسم بر اين است که زنان فاميل دختري را براي پسر انتخاب مي کنند و چندين بار به خانه دختر رفت و آمد مي کنند تا حرکات و رفتار او را در برخورد با مهمان و خانواده اش مورد ارزيابي قرار دهند پس از آن نوبت به آمد و شد ريش سفيدان است. اين مرحله از عروسي در واقع پا درمياني افراد بزرگ طايفه و به نوعي تضمين دادن آنان به منظور تاييد داماد در مورد خصوصيات فردي و اجتماعي وي به خانواده عروس است.
پس از اينکه اين ريش سفيدان نظر خانواده عروس را جلب کردند مقدمه کار فراهم شده و خانواده و فاميل داماد پس از چند روز رسما به خواستگاري عروس مي روند. پس از اين مرحله خانواده عروس نيز شرطهاي خود را براي قبول اين وصلت اعلام کرده و خانواده داماد بعد از چند روز رضايت خود را به خانواده عروس اعلام مي کند.


خراسان شمالي ‌همچون ديگر مناطق ايران آداب ويژه‌اي براي مراسم ازدواج دارد. يکي از اين قوم‌هاي اين منطقه که مراسم عروسي شان هنوز با همان شور و حال قديم برگزار مي‌شود ترکمن‌ها هستند. در جامعه ترکمن معمولا پدر براي پسرش زن ‌انتخاب مي‌کند و قراردادهاي مربوط به ازدواج را انجام مي‌دهد. شيربها‌ نيز به وسيله پدر داماد به پدر عروس داده مي‌شود. معمولا عمه‌هاي پسر همراه با هدايايي (شيريني يا روسري و چارقد و البته نان) که براي عروس است به خواستگاري مي‌روند. پدر عروس نيز گوسفندي را قرباني کرده و با گوشت آن غذايي به نام «باترمه» درست کرده و از مهمانان و نيز چند‌نفر از همسايگان پذيرايي مي‌کند. پدر عروس با انجام اين عمل موافقت خود را با عروسي اعلام مي‌کند. پس از آن روزي را براي بله‌برون انتخاب مي‌کنند که در آن مقدار جهيزيه، شيربها و نحوه برگزاري جشن تعيين مي‌شود که اين مراسم در گذشته ايستماق و حالا «شب جواب» مي‌گويند. روز مراسم زنان و دختران همراه با دست زدن و خواندن آواز (لاله شاد) که در وصف عروس و داماد است، به خانه عروس مي‌روند.